تیر خلاص به آموزش و پرورش در بودجه 99 - آخرین خبر

به گزارش گروه اجتماعی خبرنگاران، بودجه استقامت عنوانی است که از همان لحظه تقدیم در مجلس به بودجه اختصاصی سال آینده اطلاق شد، بودجه ای که حسن روحانی خاطرنشان کرد مبنای طراحی آن طبق فشار حداکثری و ادامه تحریم هاست. همین پیش فرض رئیس جمهور در استقامتی خواندن بودجه سال آینده همراه با اظهارنظر محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور که اعلام کرده بود امروز وظیفه شهروندان این است که مسؤولان را دعا کنند کافی بود تا پیش از در دسترس قرار دریافت جزئیات بودجه متوجه شویم دولت و شهروندان از منظر رقم بودجه پیشنهادی سال سختی را در پیش خواهند داشت. هرسال پس از ارائه بودجه توسط دولت، نهاد ها و سازمان ها نظرات مختلفی درباره سقف اختصاص یافته به خودشان را دارند و حالا با انتشار جزئیات آن باید منتظر اظهارنظر کارشناسانه و صریحی از سوی مسؤولان امر باشیم.

سهم دارو در بودجه

در حالی یارانه 545 میلیارد تومانی برای دارو و شیرخشک در سال آینده پیشنهاد شده که این رقم در سال گذشته بالغ بر 500 میلیارد تومان در بودجه سالانه بوده است. بنا بر اعلام سازمان غذا و دارو، یارانه دارو و شیرخشک در سال 99 حدود 9 درصد افزایش خواهد داشت. همچنین ارز در نظر گرفته شده برای دارو همچنان 4200 تومانی است. این درحالی است که صاحبان صنایع دارویی خواستار آزاد شدن ارز دارو بودند. این در شرایطی است که بنابر اعلام وزیر بهداشت در حال حاضر 97 درصد دارو های مورد نیازمان را در داخل کشور تولید می کنیم و حدود 3 درصد آن وارداتی است.

تیر خلاص به آموزش و پرورش

نگاهی به ارقام تخصیصی بودجه سال 99 به نهاد های اجتماعی نشان می دهد فارغ از مبلغ پیشنهادی خود این نهاد ها ارقام در نظر گرفته شده نسبت به بودجه سال گذشته افزایش داشته، اما این ماجرا درباره وزارت آموزش و پرورش شکل دیگری است و بودجه این وزارت در سال 99 کاهش چشمگیری نسبت به سال گذشته دارد. ارقام ذکر شده برای بودجه سال آینده، به معنای کاهش بیش از پیش قدرت خرید معلمان و کاهش رضایت شغلی است و به نظر می رسد تنها راه حل حل و فصل اختلاف نظر ها در زمینه بودجه، تشکیل جلسه شورای عالی آموزش و پرورش با ریاست رئیس جمهور باشد. در حالی که بودجه پیشنهادی این وزارتخانه برای سال 99، 74 هزار میلیارد تومان بوده، اما دولت رقم 54 هزار میلیارد تومان را در بودجه سال آینده این وزارتخانه در نظر گرفته است. این تغییر در فعالیت هایی همچون فعالیت های ورزشی و پرورشی کاهشی 30 درصدی داشته است! به باور بسکمک از کارشناسان حوزه آموزش نخستین تأثیر کسری 20 هزار میلیارد تومانی بودجه آن هم در وزارتخانه ای که 98 درصد اعتباراتش صرف پرداخت حقوق می شود، حرکت سریع تر در راستا پولی سازی آموزش و کاهش کیفیت مدارس دولتی در سال 99 باشد.

علی الهیار ترکمن، معاون برنامه ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش هم پیشتر بودجه پیشنهادی این وزارتخانه را برای سال آینده 74 هزار میلیارد تومان عنوان کرده و گفته بود: اگر بودجه با رقم سال جاری 54 هزار میلیارد تومان بسته شود در درجه اول 20 درصد از پوشش تحصیلی در معرض خطر قرار می گیرد.

به همین منظور وزارت آموزش و پرورش گزارش کاملی را مبتنی بر نیاز های این وزارتخانه، الزامات سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و حداقل نیاز های اعتباری معین کرد که رقم آن 74 هزار میلیارد تومان است.

مسائل آموزش و پرورش یکی دو تا نیست و سال هاست که انباشتی از مسائل را به دوش می کشد، اما حالا رقم اختصاصی بودجه به نوعی تیر خلاصی است بر پیکره بی جان آموزش و پرورش. البته که این تنها وزارتخانه آموزش و پرورش نیست که از بودجه ضربه می خورد بلکه بسکمک از مسائل کسری بودجه سال جاری روی دوش خانواده هاست.

آن طور که محمدرضا نیک نژاد، فعال صنفی معلمان نیز درباره تأثیرات منفی تصویب چنین بودجه ای برای وزارت آموزش وپرورش به تسنیم می گوید: هم اکنون مدت هاست که بار مالی مدارس دولتی روی دوش آموزش وپرورش نیست و این خانواده ها هستند که هزینه ها را متحمل می شوند و تأثیر مستقیم کاهش بودجه روی مدارس دولتی خواهد بود؛ وقتی بودجه آموزش وپرورش کم بیاید، مدرسه دولتی که به عنوان مثال 500 هزار تومان شهریه دریافت می کند تحت فشار مالی قرار می گیرد؛ بنابراین یا باید این فشار را به خانواده ها تحمیل و پول بیشتری را از آن ها دریافت کند یا این که شرایطش بدتر از قبل شود؛ کسری بودجه نه تن ها در سطح امکانات و کیفیت مدارس دولتی تأثیرگذار است بلکه گام گذاشتن در راستا پولی سازی آموزش است.

بنیاد شهید

دولت سال جاری هم برای بنیاد شهید و امور ایثارگران همچون سال های گذشته، رقم بودجه پیشنهادی را افزایش داده است. بودجه مصوب دولت برای بنیاد شهید و امور ایثارگران در سال 1398 یعنی دومین بودجه دولت دوازدهم مبلغ 13 هزار و 937 میلیارد تومان بوده است.

رقم پیشنهادی دولت برای بنیاد شهید و امور ایثارگران در سال 1399 در واقع 16 هزار و 72 میلیارد و 528 میلیون و صد هزار تومان است که این مبلغ نسبت به بودجه پیشنهادی سال گذشته، 2000 میلیارد تومان افزایش داشته است.

با توجه به جدول شماره 7 بودجه دستگاه های سیاستگذار در سال های 1399 و 1400، جزئیات بودجه های عنوان شده برای ریز برنامه های بنیاد شهید عنوان شده است. طبق این جدول دولت بیشترین مبلغ بودجه را برای بخش توسعه خدمات حمایتی ایثارگران اختصاص داده که مبلغ 14 هزار میلیارد تومان است و کمترین مبلغ را برای بخش پژوهش های کاربردی در حوزه ایثارگران با مبلغ سه میلیار تومان در نظر گرفته است. با توجه به دغدغه ایثارگران برای موضوع بیمه تکمیلی ایثارگری که در دو سال گذشته با کمبود بودجه فراوانی روبه رو بوده است، مبلغی که دولت برای بخش بیمه ایثارگران در نظر گرفته، باید از رقم های مهم بودجه سال جاری باشد.

سازمان تامین اجتماعی

بودجه مصوب سال 98، سازمان تامین اجتماعی به عنوان بزرگ ترین ارگان اجتماعی 623 میلیارد تومان بود که در سال 99، هزار میلیارد تومان بودجه برای این سازمان برآورد شده و 700 میلیارد تومان نیز از محل هدفمند کردن یارانه ها به سازمان تامین اجتماعی تخصیص داده شده است. سازمان تامین اجتماعی هم سال هاست با چالش های بسکمک رو به روست و شاید مهم ترین آن طی همه این سال ها توسعه بیمه های حمایتی باشد. آن طور که مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی هم می گوید: در سال جاری حدود 30 هزار میلیارد تومان بابت بیمه های حمایتی به مطالبات سازمان از دولت اضافه می شود. در رابطه با اهمیت و جایگاه سازمان تامین اجتماعی همین نکته بس که سازمان تامین اجتماعی بیش از 43 میلیون بیمه شده در کشور را تحت پوشش دارد و از این جمعیت سه میلیون مستمری بگیر اصلی را تحت پوشش دارد که هر ماه از این سازمان مستمری دریافت می کنند.

سازمان بهزیستی

براساس جدول بودجه ارائه شده به مجلس شورای اسلامی بودجه مصوب سازمان بهزیستی در سال جاری، 2926 میلیارد تومان بوده که در سال آینده، 521 میلیارد تومان اعتبارات هزینه ای و 2600 میلیارد تومان اعتبار از محل هدفمند کردن یارانه ها برای سازمان بهزیستی در نظر گرفته شده است. افزایش قابل توجه بودجه سازمان بهزیستی آن هم در سالی که مسائل معیشتی فراوانی به مردم تحمیل شده است هم قابل توجه است، البته که مسائل و چالش های این سازمان هم تمامی ندارد و این در حالی است که همواره سیاست کاهش آسیب های اجتماعی یکی از دغدغه های مسؤولان رده بالای نظام بوده است. این افزایش رقم بودجه برای سال آینده در حالی اجرا شده است که بودجه سال جاری سازمان بهزیستی کشور حتی کفاف هزینه های روزمره معلولان را نمی دهد و باعث شده است که بسکمک از مراکز توانبخشی کشور در آستانه ورشکستگی قرار بگیرند. اگر شرایط معلولان را در پیکره سازمان بهزیستی نمونه ای برای دیگر چالش های این سازمان هم در نظر بگیریم متوجه شرایط کنونی آن ها خواهیم شد. به عنوان مثال در بودجه سال گذشته بودجه برای هر معلول 627 هزار تومان شده، اما حتی این مبلغ هم پرداخت نشده است. براساس جدول بودجه ارائه شده به مجلس شورای اسلامی بودجه قانون حمایت از معلولان سال جاری 1300 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

کمیته امداد امام خمینی (ره)

بودجه مصوب سال 98 کمیته امداد امام خمینی (ره) در بخش کمک، 4928 میلیارد تومان بود که در سال 99، 1645 میلیارد تومان بودجه هزینه ای و 3432میلیارد تومان از محل یارانه ها به این نهاد اختصاص پیدا کرده است. با توجه به جدول بودجه سال 99 کمیته امداد می توان متوجه شد که بودجه این نهاد تفاوت محسوسی نسبت به سال گذشته نداشته است. مرتضی بختکمک، رئیس کمیته امداد، اما معتقد است با توجه به تورم و نوسانات بازار، باید مستمری مددجویان تحت پوشش کمیته امداد افزایش یابد. او چند روز پیش اعلام کرده بود مددجویان علاوه بر دریافت مستمری، نیازمند حدود 40 خدمت از جمله تحصیل و کرایه خانه هستند و در شرایط کنونی، مستمری به تنهایی نمی تواند کمک کننده مددجویان باشد و تقاضا داریم که در بودجه سال آینده، دولت و مجلس در افزایش بودجه به ما کمک کنند.

سال گذشته مستمری مددجویان کمیته امداد افزایش یافت و بر این اساس برای خانوار یک نفره 172 هزار تومان و خانواده های پنج نفره به بالا 536 هزار و 500تومان پرداخت شد. اما رئیس کمیته امداد پیش از تقدیم بودجه 99 به مجلس اعلام کرده بود تبصره 14 از محل هدفمندی یارانه هاست و از محل بودجه کمیته امداد نیست و برای سال آینده نیز تبصره 14 به جای خود محفوظ است و در بودجه عمومی ما که باید به مجلس برود تقاضای افزایش بودجه برای مستمری مددجویان را کرده ایم.

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

افزایش 10 درصدی بودجه وزارت علوم در سال آینده هم صدای بسکمک از مسؤولان این حوزه را درآورده است. آن ها معتقدند این میزان افزایش کفاف پرداخت حقوق و دستمزد را نمی دهد. محمدتقی نظرپور معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم می گوید: ما معتقدیم این میزان نیاز دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ما را برطرف نمی کند چرا که نیاز های این مراکز صرفا بخش پرداخت حقوق نیست بلکه فعالیت های پژوهشی و تحقیقی را نیز شامل می شود. بودجه پیشنهادی فوق یک مبلغ متوسط است و ممکن است برای برخی دانشگاه ها افزایش یا کاهش داشته باشد. دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در لایحه پیشنهادی بودجه 99 در مجموع با کاهش 18 درصدی روبرو شده است. بر این اساس، مجموع اعتبارات پیشنهاد شده دولت به مجلس در سال 99 برای این شورا 413 میلیارد و 200 میلیون ریال است. بودجه مصوب سال 98 شورای عالی انقلاب فرهنگی مبلغ 505 هزار میلیون ریال بود که در مقایسه با بودجه سال آینده، این شورا با کاهش 18 درصدی اعتبارات روبرو خواهد بود.

سازمان حفاظت محیط زیست

در حالی که سال جاری بودجه سازمان حفاظت محیط زیست 393 میلیارد و 748 میلیون تومان است، دولت این بودجه را برای سال آینده 638 میلیارد و 572میلیون و 500هزار تومان در نظر گرفته است که در حوزه هایی مانند پالایش و مدیریت آلاینده ها، حفاظت و بهره برداری پایدار زیست بوم های آبی، حفاظت، احیا و بهسازی زیست بوم های خشکی، حفاظت از مناطق تحت مدیریت و حمایت از محیط بانان، فرهنگسازی و ارتقای مشارکت های مردمی در بهسازی محیط زیست و ... صرف می شود. بودجه سازمان جنگل ها نیز در سال جاری 189میلیارد و 819 میلیون تومان است و برای سال آینده 283 میلیارد و 235میلیون و صد هزار تومان در نظر گرفته شده است. از مصارف این بودجه می توان به برنامه های آبخیزداری و حفاظت خاک، احیا، توسعه و بهره برداری اصولی از جنگل های کشور، احیا، توسعه و بهره برداری اصولی از مراتع کشور، ترویج و توانمندسازی جوامع محلی و بهره برداران، حفاظت و حمایت از منابع طبیعی کشور و. اشاره کرد. البته در میانه همه این ارقام چیزی که دستمایه بسکمک از انتقاد ها شد، اختصاص رقم بودجه برای مهار بیابانزدایی بود. چرا که بودجه برنامه مقابله با بیابان زایی در کشوری که یک سوم مساحت آن بیابان و کویر است فقط چهار میلیارد تومان در سال است!