از علت تا درمان ضایعات مغزی - آخرین خبر

ضایعه مغزی

ضایعه مغزی، نوعی ناهنجاری است که در آزمایش تصویربرداری از مغز مانند تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) قابل مشاهده است. در اسکن های CT یا MRI، ضایعات مغزی به صورت نقاط تیره یا روشن ظاهر می شوند که شباهتی به بافت طبیعی مغز ندارند.

معمولاً ضایعه مغزی یک یافتهٔ ضمنیِ غیرمرتبط با شرایط یا علامتی است که در وهلهٔ اول منجر به آزمایش تصویربرداری شده است.

این ضایعه ممکن است بخش های کوچک تا بزرگی از مغز را درگیر کرده باشد، و شدت بیماری زمینه ای ممکن است از شرایط نسبتاً جزئی تا مهلک تغییر کند.1

دلیل ضایعات مغزی

تروما

تروما، شناخته شده ترین دلیل آسیب حاد مغز است. تروما همچنین می تواند در سطح کوچکتر به مغز آسیب برساند و ارتباط بین سلول های مغزی را مختل کند.

خون ریزی یا التهاب مغز

خون ریزی در مغز ممکن است ناشی از تروما و ضربات سر باشد. خون ریزی می تواند در بافت مغز یا در فضاهای اطراف مغز رخ دهد و منجر به تشکیل لخته های خونی را در فضای بین مننژها یا بافت هایی که مغز و نخاع را احاطه می کنند شوند. با بزرگ شدن لخته، فشار در جمجمه افزایش می یابد و مغز را فشرده می کند. خون ریزی می تواند ناشی از آنوریسم مغزی یا ناهنجاری شریانی یا به دلیل فشار خون کنترل نشده باشد.

عفونت

عفونت هایی انگلی و سایر عفونت هایی که باعث مننژیت و آنسفالیت می شوند منجر به التهاب مغزی شده و می توانند بر عملکرد آن تأثیر بگذارند. عفونت ها همچنین ممکن است آبسه هایی در مغز تشکیل دهند که این آبسه ها می توانند منجر به بروز علائم و ضایعات مغزی شوند.

بیماری های التهابی و سیستم ایمنی بدن

برخی بیماری های التهابی مانند سارکوئیدوز، آمیلوئیدوز، بیماری التهابی روده و آرتریت روماتوئید می تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارند.

قطع خون رسانی به مغز

کاهش و یا قطع جریان خون به مغز دلایل زیادی دارد. همچنین قطع جریان خون در بخش و یا کل قسمت مغز می تواند باعث سکته مغزی یا انفارکتوس شود.

تومور

تومورهای ناشی از سلول های مغزی یا آنهایی که از اندام های دیگر به مغز منتشر می شوند می توانند از دو طریق بر عملکرد مغز تأثیر بگذارند:

تومورها می تواند سلول های مغزی و عملکرد آن ها را از بین ببرند.

تومور فضا مغز را اشغال کرده و باعث ایجاد فشار و تورم بر روی مغز شده و عملکرد سلول های مغزی را تحت تأثیر قرار می دهند. این اتفاق ممکن است در تومورهای خوش خیم یا سرطانی رخ دهد. تومورهای شایع مغزی شامل مننژیوما، آدنوم و گلیوم می باشند.

فلج مغزی

فلج مغزی از محرومیت مغز نوزادان از اکسیژن ناشی می شود که ممکن است قبل از تولد در رحم مادر و یا در اثر جراحت یا بیماری طی دو سال اول زندگی بیماران رخ دهد. غالباً دلیل فلج مغزی، عفونت یا خون ریزی است اما در بیشتر مواقع دلیل اصلی آن شناخته نمی شود.2

علائم ضایعات مغزی چیست؟

علائم این ضایعات بر اساس نوع، محل و میزان ضایعه متغیر است. علائم شایع چندین نوع ضایعات مغزی شامل موارد زیر است:

سردرد

گردن درد یا سفتی گردن

تهوع، استفراغ، کاهش اشتها

تغییرات بینایی و یا درد چشم

تغییرات خلقی، رفتاری، شخصیتی، تمرکز

کاهش حافظه و یا گیجی

تشنج

تب

دشواری در راه رفتن.1

زمان مراجعه به پزشک

اگر ضایعه مغزی کشف شده حین تصویربرداری مغزی، ناشی از یک حالت خفیف یا ساده نباشد، به احتمال زیاد پزشک شما برای بدست آوردن اطلاعات دقیق تر آزمایشات بیشتری انجام خواهد داد و یا با متخصصین دیگر مشورت خواهد کرد.

پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که برای بررسی تخصصی تر یا احیانا تست های بیشتر به یک متخصص اعصاب مراجعه کنید. حتی اگر این اقدامات هم به نتیجه ای نرسید، پزشک ممکن است از شما بخواهد آزمایشات خود را ادامه داده تا مشکل تشخیص داده شود و یا اینکه تصویربرداری بعدی در بازه های زمانی منظم برای پیگیری و بررسی ضایعه صورت پذیرد.3

درمان ضایعات مغزی

گزینه های درمانی ضایعات مغزی اغلب پیچیده و معمولاً از طریق تیم پزشکان با رضایت بیمار یا کننده بیمار تصمیم می گیرند. بسته به نوع ضایعه، محل و دلیل آن، درمان در موارد مختلف ضایعات مغزی، فرق دارد.

درمان برخی از شرایط مانند مننژیت باکتریایی به طور کلی سرراست است و نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک ها و استروئیدها دارد. با این حال، سایر ضایعات مغزی ممکن است نیاز به درمان گسترده پزشکی و جراحی داشته باشد. به عنوان مثال درمان تسکین فشار بر مغز، ترمیم آنوریسم، از بین بردن تومور یا تخلیه خون با عمل جراحی مغز صورت می گیرد. درمان سکته مغزی بستگی به تشخیص زود هنگام دارد.

ضایعات سرطان مغزی اغلب اوقات نیاز به درمان های پیچیده تری دارند.

برنامه های درمانی به طور کلی از طریق تیمی از پزشکان با در نظر گرفتن نیازها و خواسته های بیمار طراحی می شود. این برنامه درمانی براساس سن و شرایط کلی بیمار، نوع سرطان، درجه سرطان، از نظر متاستاتیک و میزان پاسخ و میزان موفقیت مورد انتظار با نوع خاص سرطان مشاهده می شود.

جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی اصلی ترین راه درمان سرطان مغز هستند. برخی از بیماران ممکن است به یک نوع درمان نیاز داشته باشند، در حالی سایر بیماران برای سرطان مغز خود به دو یا هر سه نوع درمان نیاز پیدا می کنند.1

عوارض ضایعات مغزی

اگرچه عوارض هرگونه ضایعه مغزی متعدد و غالباً وخیم می باشند، اما بطور کلی عوارض به پیشرفت ضایعات مغزی یا از درمان ضایعات ناشی می شوند. در صورت عدم درمان، بسیاری از انواع ضایعات مغزی در نهایت منجر به ایجاد عوارضی مانند افسردگی تنفسی، از دست دادن عملکرد عضلات یا مرگ گسترده سلول های مغزی، تشنج و اغما می شوند.

از دیگر عوارض جدی می توان به ناتوانی شدید (به عنوان مثال، از دست دادن حافظه یا گفتار، از دست دادن عملکرد اندام، سردرگمی یا تغییرات شخصیتی) اشاره کرد. الگوهای رفتاری خطرناک (به عنوان مثال، خطاهای دارویی، گم شدن در هنگام رانندگی یا پیاده روی، ترک کردن مشعل اجاق گاز و سایر موارد) ممکن است در برخی از مبتلایان بخصوص در موارد بیماری های پیشرونده مانند بیماری آلزایمر رخ دهد.

عوارض ناشی از درمان ضایعات مغزی نیز می تواند شدید باشد. جراح مغز اغلب برای رسیدن به ضایعه مغزی مجبور است از طریق بافت طبیعی مغز عبور کند که در این صورت امکان آسیب بیشتر و شدیدتر شدن علائم بیمار وجود دارد.

علاوه برآن، استفاده از داروها پرتودرمانی و شیمی درمانی برای درمان ضایعات مغزی، هر کدام به نوبه خودشان می توانند باعث عوارض جانبی متعددی شود.2

پینوشتها

1.www.noskhe.com

2.www.pezeshket.com

3.www.getzoop.com

منبع: راسخون